Wednesday, June 3, 2020


Thuɔŋjäŋ (Dinka)
Koronabairäth (Kobidt-19) =Coronavirus (Covid-19)
Tuany cɔl koronabairäth (Kobid-2019) ee tuany ye kɔc ɣook. Yen Koronabairäth. Yen acï rɔt kan jɔɔk Ɣɔn thɛɛr në run de Biänabuur tök ku Thiɛ̈rnyiɛɛny Dhoŋuan ku Thiɛ̈rdhorou (1970)  yennëk cennë yen yök kennë bëcbëc kɔ̈k. Na wäär në run biänabuur keerou ku thiɛ̈ɛ̈r ku dhoŋuan ke yen ber yen tuɔ̈l ke ye bëny ka tuany jöt piɔc rɔt jɔɔk në run wäär 2019 man cï cäk cɔl Kobid-19. Yen ee gɔ̈yɔ̈ɔ̈k aaye keek dɔm ku nhiɛɛc raan piɔ̈u bë ciɛ̈n të wɛ̈ɛ̈i.

Yeŋö yen ye bëny cɔl Koronabairäth (Kobid-19)?
Bëny jöt ye cɔɔl koronabairäth ee bëny de abutpiɔ̈u, nɔŋ nyooth de kake abuɔ̈ɔ̈t ka cïït ye ciɛ̈t yï ɣɔɔl lɔpuyuk, alëëth, ku nhiɛɛcë piɔ̈u, liööt, ka aŋɔ̈ɔ̈k, yäc ku, Tënɔŋ kɔc juiëc, ke awuɔɔk de kovid-19 ke keek cɔk bec ëmääth ke cï dɔc tïc ka bë rɔt dac nyuɔɔth, ku yen ëya, alëu bë kɔc kɔ̈k cɔk bec agut cï thou.

Yeŋö ye nyooth de cïïtke?
1. Alëëth
2. ɣɔɔl rir(Ɣɔɔl lɔpuyuk)
3. Wëëi juɔ̈ɔ̈k
4. Tök piɔ̈u
5. liööt/ŋɔ̈ɔ̈k
6. Yäc

Ye wuɔɔk adë?
1. Raan në raan jak( lueeth të ɣɔɔlë raan ka të tïïmë raan në raan cï wuɔɔk)
2. Jiɛ̈ŋë të cï raan bec ɣɔ̈ɔ̈lic ka tiɛ̈ɛ̈mic.
3. Jiɛ̈ŋ de nyindu, wumdu, thoŋdu.
4. Bairäth alëu bë wuɔɔk ke kën cïït nyuɔɔth.

Yeŋö dït ka ciït cït ŋö lëu ba keek kuanyic bïn ke rɔt tiit?
1. Wak yï cin në yuul ke 20 në thabuun ku piɔ̈u.
2. Rɛɛcë jiɛ̈ŋ de yï nyin, wum, thok.
3. Tɔ̈ baai të ye yïn rɔt yök ke yïn bec.
4. Cɔɔl dïktordu të ye yïn rɔt yök ke bec.
5. Ceŋ amääth në nyindia
6. Wec kake rëër ku kake cäm baai.

Yeŋö lëu ba looi të nɔŋ yïn nyooth de yebënyë?
1. Cɔl Diktordu.
2.Duɔ̈nnë lɔ të luɔi të bec yïn.
3.Rɛ̈ɛ̈rë erɔt ke yïn mec we kɔc.
4.Biɔ̈ɔ̈kë cïït ke alëëth, ɣɔɔl, yäc, liööt, ka aŋɔ̈ɔ̈k.


Thuɔŋjäŋ(Dinka) to English 

Here are some of the disease names that have been translated into a Dinka language. Plus a new disease call coronavirus (COVID-19).
1. Abiɛ̈ɛ̈l = leprosy)
2. Athueetwäl/Anuanwäl/Adarwäl/Gökwäl = AIDS,
3. Ajuääk = measles
4. Aɣarnhom = headache
5. Alɛ̈ɛ̈th = fever
6. Abutpiɔ̈u/Tuanyëcuäny = hepatitis
7. Akuɔɔk/ Jɔny= chickenpox
8. Adhuɔŋyeth/Paŋok = meningitis
9. Arɛɛm = Arthritis
10. Aŋɔ̈ɔ̈k = vomiting
11. Aluäny/Jɔŋëtoc(schistosomiasis)
12. Burjuŋ = varicella
13. Ebuɔla juänalɛ̈ɛ̈th = typhoid fever
14. Juanmakec/Tɔ̈ɔ̈c = yellow fever
15. Koronabairath(Kobidt-19)=Coronavirus(Covid-19)
16. Licmanaithëth =Leishmaniosis
17. Maläria = malaria
18. Maŋeŋ = mumps
19. Majiŋjiŋ = Gonorrhea
20. Nok = epilepsy
21. Toŋgolok = whooping cough
22. Yäc = diarrhea
23. Yɔ̈ŋ/wäth = rabies
24. Ɣɔɔl = cough

No comments:

Post a Comment