Useful short sentences for kids to learn Dinka (Thuɔŋjäŋ) by Jiɛ̈ŋ Institute of Education

1. Awalwalla ee miɛ̈th tuc (lëth) arëët = Awalwalla is a very hot food.
2. Awalwalla ee miɛ̈th mit arëët = Awalwalla is a very delicious food.
3. Ayɔɔk acï kuac moi = porcupine has stung the cheetah.
4. Aköu ee miɛ̈th mit = Aköu is a delicious food.
5. Aköu ee miɛ̈th mit arëëtic = Aköu is a very delicious food.
6. Mama acï Alöth thaal = Mom has cooked sweet potatoes.
7. Abuk acï cäi cäu = Abuk has prepared tea.
8. Awan acam Anyol dom anyol =the fox is eating corns in a cornfield.
9. Dit acam anyol dom ë Deŋ = the bird is eating corns in Deng’s cornfield.
10. Anyol aabë kul dom ë Deŋ = corns are going to germinate in Deng's cornfield.
11. Anyuɔɔl akën kul dom ë Deŋ = corn is not germinate in Deng's farm.
12. Yïn ca leec. = I thank you/thank you.
13. Ee yic, ku yïn lim = it’s true, and I ask you.
14. Eeyabï athiɛɛi ya tɔ̈ kennë week = blessed be with you.
15. Acïn jöŋ tɔ̈ eenë = there’s no dog here.
16. Eeloi duɔ̈nnë ber miɔɔcic =it’s enough don’t put more.
17. Itaŋ ee paan thiin koor tɔ̈ në Gambela Ethiopia = Itang is a small town in Gambela Ethiopia.
18. Kuur Imatɔŋ atɔ̈ paan de Thouth Thudän = Mountain Imatong is located in south Sudan.
19. Apäm ë tim ee magök = the leaf of a tree is green.
20. Malual atit cuïn = Malual is waiting for food.
21. Mïth aaye keek cïï bë ya jam kennë alɛi = Children are taught not to talk to strangers.
22. Tiim cï riɛɛr aa yennëke thɛ̈t = dried wood are use for cooking.
23. Aluɛɛl acï ajïu nöök në Oorooi nïïm/nhïïm = Alueel has hang a gourd over the poles.
24. Tim kënnë ee oro = this wood is a pole.
25. Kän magöŋ tï ee noon = that green thing is a grass.
26. Ɣɔ̈k aanyuɛ̈th roor = cattle are grazing in the jungle.
27. Kuur de anyanya tueŋ (I) abäär arëët = the anyanya one (I) mountain is very tall.
28. Buɔɔth aabɔ̈ bei roor/rokic = goats are combing out of the jungle.
29. Meth aceŋ Luuŋ në ye nuk = a child is wearing silver on his ankle.
30. Manut anyic rɔ̈ɔ̈k ë ɣɔ̈k = Manut is good at milking the cows.
31. Ubaŋ ku Ujulu aaye rin ke Anyuaak = Ubang and Ujulu are Anyuak s’ names.
32. Wɔ lɔ në thukuulic= we are going to school.
33. Ŋëm dhuŋ tï adït wum =look that boy has a big nose.
34. Meth acï ye wum weec = the child clean his nose.
35. Ɣɔ̈k aatɔ̈ wut = cows are in a cattle camp.
36. Woŋ acam rap= the cow is eatig sorghums.
37. Awalwalla ee cuïn wäu = Awalwalla is a delicious food.
38. Wut (wur) ee din mor arëët në Pinynhom = the ostrich is the fastest bird in the world.
39. Wuɔɔk kɔr buk ruëth ë caa = we want to drink milk.
40. Yom aput në ye köölë = the wind is blowing today.
41. Abuk, duɔ̈nnë töny cɔk yuɔm = Abuk don’t let the pot (food) burning.
42. Pɛɛi e yuil naatök në pɛɛi yic = New moon appear once a moth.
43. Ŋëm Jö, amuk yuɔɔm de lɛ̈i = look at the doŋ is carrying the animal’s bone.
44. Tik ayïk ɣöt =A woman is building the house.
45. Deŋ anyieer = the rain is precipitating or showering.
46. Malual ee bɛ̈ny = Malual is a leader.
47. Malual anɔŋ bääny piɛth =Malual has a good leadership.
48. Biäk ke jam ke bɛ̈t(bɛ̈r) = the eight parts of speech
49. Bär tɛ̈n = come here.
50. Ɣɛn kɔr ba cam cuïn = I want to eat food.

Dinka(Thoŋ Jiɛ̈ŋ) simple tense is a tense that one independent clause has a subject and a verb and expresses a complete thought.

A simple sentence must:
1. Only have one clause.
2. Have a subject and a verb.
3. Express a complete thought

1. Simple Present Tense
This tense form is used for actions in general statement.
1. Ɣɛn nɔŋ = I have
2. Yïn nɔŋ= You have
3. Wɔ nɔŋ= We have
4. Keek aanɔŋ= They have
5. Yen anɔŋ = He has
6. Yen anɔŋ = She has
7. Yen anɔŋ = It has

Simple Present tense examples
1. Ɣɛn nɔŋ aɣarnhom = I have a headache.
2. Yïn nɔŋ aɣarnhom = you have a headache.
3. Wɔ nɔŋ aɣarnhom = we have a headache.
4. Keek aanɔŋ aɣarnhom = they have a headache.
5. Yen anɔŋ aɣarnhom = He has a headache.
6. Yen anɔŋ aɣarnhom = She has a headache.
7. Yen anɔŋ aɣarnhom = It has a headache.

HELPING VERBS are words like cï, bï, cë, bë, cïï, and bïï. They are like helping verbs in English like ‘have’ and ‘will’.

Here are examples of helping verbs in Thuongjang:

1. Dhuk acï woŋ raak. =The boy has milked the cow.
2. Woŋ acïi dhuk raak = the cow was milked by the boy.
3. Dhuk abë woŋ raak. =The boy will milk the cow.
4. Woŋ abïï dhuk raak = the cow will be milk by the boy.
5. Nya abë cuïn thaal. = The girl will cook the food
6. Cuïn abïï nya thaal. = The food will be cook by the girl.

Simple tenses
1. Dom aya puur në rap. = I cultivate the farm with grains.
2. Dom aye puur në rap. = You cultivate the farm with grains.
3. Dom ayee puur në rap. = He/She cultivates the farm with grains.
4. Dom ayïkɛ̈ puur në rap. =They cultivate the farm with grains.
5. Dom ayakɛ̈ puur në rap. =You cultivate the farm with grains.
6. Dom ayuku puur në rap. =We cultivate the farm with grains.

Past tense
1. Dom aca puur në rap. =I have cultivated the farm with sorghums.
2. Dom aca puur në rap. =You have cultivated the farm with sorghums.
3. Dom aba puur në rap. =I will cultivate the farm with sorghums.
4. Dom aba puur në rap. =You will cultivate the farm with sorghums.
5. Dom abäk puur në rap. =You will cultivate the farm with sorghums.
6. Dom abuku puur në rap. =We will cultivate the farm with sorghums.

Past negative forms (meaning ‘did not’) (kɛ̈n, kën, kënnë.
Here are examples of the forms.

Woŋ akɛ̈n miit = I did not pull the cow.
Ɣɛn kën woŋ miit = I didt not pulled the cow.
Woŋ akɛ̈nnë miit = you (singular) did not pull the cow.
Yïn kën woŋ miit = you did not pull the cow.
Woŋ akën miit = He did not pull the cow.
Yen akën woŋ miit =He did not pull the cow.
Woŋ akënku miit = we did not pull the cow.
Wuɔ kën weŋ miit = we did not pull the cow.
Woŋ akɛ̈nkɛ̈ miit = you (plural) did not pull the cow.
We kën woŋ miit = you (plural) did not pull the cow.
Woŋ akën (akënkkɛ̈) miit = they did not pull the cow.
Weŋ akënnë miit = the cow was not pulled.
Dom akënnë puur = the farm was not cultivated.

Biblical Theology comprehension
read the Gospel of John and answer the questions follow:-

Wɛ̈t athɛɛr

Jɔɔn 1:1-51

1 Në gɔ̈c gɔ̈cë käŋ ke Wɛ̈t ee tɔ̈, ku Wɛ̈t ee tɔ̈ ke Nhialic, ku Wɛ̈t ee ye Nhialic. 2 Yennëkee tɔ̈ kennë Nhialic në gɔ̈c gɔcë käŋ. 3 Yennëkee cak käŋ kedhia: ku të cennë yen, e ke të cïn ke cï cak në ka cï ke cak. 4 Pïïr e tɔ̈ në eyic; ku pïïr yennëka ye ɣɛɛr de raan. 5 Ku ɣɛɛr ee ya ruɛɛr tëcol, ku kacï cuɔl ye piŋ.

Lɛ̈k de Jɔɔn Baptïth: ɣɛɛr yic

6 Raan e tuɔ̈ɔ̈c në Nhialic, raan cɔl Jɔɔn. 7 Yennëkee dulëk, bï kɔc ya lɛ̈k ɣɛɛr, bï kɔc kedhia bïk ya gam në yen. 8 Ku kacie yen e ye ɣɛrë, ee bɔ̈ bï kɔc bï ya lɛ̈k ɣɛrë. 9 Yennëke ɣɛɛr yic, ɣɛɛr ye raan meer ëbɛ̈n, raan ye bɛ̈n në piny nom. 10 Ee tɔ̈ në piny nom, ku yennëkee cak piny, ku kakuc piny. 11 Ee bɔ̈ ënɔŋ kɔcke, go kɔcke cuɔ̈k lor. 12 Kɔc kedhia ye yen loor, ayeke yiɛ̈n riɛɛr bïk ya wɛ̈t ke Nhialic, kek kɔc ye rinke gam: 13 kɔc eke cïke dhiëëth në riɛm, ku në piɔ̈n de rïïŋ, ku në piɔ̈n de raan, ake dhiëth në Nhialic.

Go wɛ̈t ya rïŋ

14 Go Wɛ̈t ya rïŋ, ku cëŋ në wɔyic (goku nuɔɔmde ŋëm, nuɔɔm de Wäntöŋ ë bɔ̈bei ënɔŋ Wun), ci thiäŋ në athiɛɛi ku yic. 15 Jɔɔn ee ye dulëŋde, ku ye cööt, jiɛɛm, Ye yekennë, yennëkee yan jam, Ya yen man bï ɣa kuany cök ee ye tɔ̈ tueŋ në ɣanom: yennëkee tɔ̈ ɣɔn ŋuɔt ɣɛn wei. 16 Ke cï ye thiɔ̈ɔ̈ŋ acuk lööm wɔdhia, ku athiɛiɛ në athiɛɛi. 17 Lööŋ aake cï yiɛ̈n Mothe, ku athiɛɛi ku yic kaa bɛ̈n kennë Yecu Kritho. 18 Acïn raan cï Nhialic kan ŋëm; Wäntöŋden ë bɔ̈bei, tɔ̈ në Wun yɔu, yennëkee nyuth ë kɔc.

Rör ë töŋ ye cööt roor.

19 Lëk de Jɔɔn ëkë, ɣɔn toocë Judai ke Jeruthalem tït ku Lebïï bïk lɔ thiëëc, ya yeŋa? 20 Go lɔ gam, ku cï jäi; gɛm, Ye ɣan cie Kritho. 21 Gokï thiëëc, Ya yeŋö? Ye Elija? Go jam, ye ɣɛn cie yen. Gokï ya, Ye nebi? Go dhuk, Ye aa. 22 Gokï thiëëc, Ya yeŋa? buk wel dhuɔ̈k kɔc ke tuc wɔ. Ye rɔt cɔk yeŋa? 23 Go jam, Ye ɣɛn e rör de töŋ ye cööt roor, Ye cakɛ̈ dhöl de Bɛnydït lɔcïth, cï luɛl de nebï Yïthäya. 24 Ku kee kɔckɛ̈ aake tuucïke në Parithai. 25 Ku berkï thiëëc yöökkï, Ya yeŋö yïn kɔc baptïth, ke yïn cie Kritho, ku cïi ye Elija, ku cïï ye nebï? 26 Go Jɔɔn ke gam jiɛɛm, Ye ɣɛn ye kɔc baptïth në pïu: ku tök akäc në we ciɛlic, töŋ kuɔ̈ckɛ̈; 27 yennenka biɔth ɣa, ku ɣɛn cë piath, a ɣɛn cë cou de waar de ecok däk. 28 Kee kakɛ̈ kake looike në Bethänï në Jordan lɔŋtï, të ye Jɔɔn kɔc baptïth.

Nyɔŋ de Nhialic

29 Ɣɔn në miäknë go Jɔɔn Yecu ŋëm në bɔ̈ ënɔŋ en, ku jiɛɛm, Ye ŋɛ̈mkɛ̈ Nyɔŋ de Nhialic ye karɛc ke kɔc ke piny nom nyaai. 30 Yekennë, yennëkee yan jam, Ya raan abɔ̈ në ɣacök, raan man e ye tɔ̈ tueŋ në ɣanom: yennëkee tɔ̈ ɣɔn ŋuɔt ɣɛn wei. 31 Ku kee kuɔ̈c; ku nyuth bennë ye nyuɔ̈th Yithrael yennëkee cɔk ɣɛn bɔ̈ ke ɣɛn ye kɔc baptïth në pïu. 32 Go Jɔɔn lɛ̈k kɔc, jiɛɛm, Ye ɣɛn cï Jɔndït ŋëm në bɔ̈ piny Nhial në cït guɔ̈p kure; ku ye ceŋ në enom. 33 Ku kee kuɔ̈c: ku yen man cï ɣa tuɔ̈ɔ̈c ba kɔc bï ya baptïth në pïu ee cï ɣa yɔ̈ɔ̈k, Ye raan bïn Jɔŋdït ŋëm në nyuc në enom ku ye ceŋ në enom, yennëka bï kɔc ya baptïth në Jɔŋdïït Lajik. 34 Guɔ ŋëm, ku ya kɔc lɛ̈k ya yekennë kee Wën de Nhialic.

Raan tueŋ de kɔcpiööcëke

35 Ku ber Jɔɔn kɔ̈ɔ̈c ɣɔn miäk kennë kɔcpiöcke keerou: 36 ku ŋëm Yecu ke cath, ku jiɛɛm, Ye ŋɛ̈mkɛ̈ Nyɔŋ de Nhialic. 37Go kɔcpiocke keerou gokï piŋ ke jam, gokï Yecu kuany cök. 38 Go Yecu rɔt wel, ku ŋëm ke ë ke kuany yecök, go ke thiëëc, Yeŋö karka? Gokï yɔ̈ɔ̈k, Ya Rabï, (të lueelë yen ë thoŋda, Ya Dupiööc,) ye ceŋ tëno? 39 Go ke yɔ̈ɔ̈k, Ye bäk ŋɛ̈mkɛ̈. Gokï lɔ ŋëmkï të yen ceŋ; ku tɔ̈kï kennë yen në eköölë: ke cï ya thaa de thiɛ̈ɛ̈r. 40 Ran töŋ de kɔc keerou e pïŋ Jɔɔn ke jam, ku kuɛny cök, ee ye Andereya, mänhë de Thimon Petero. 41 Go mänhë Thimon kan yök, ku yöök, Ye wɔ cï Mathia yök (të lueelë yen ë thoŋda, ke ye Kritho). 42 Ku bïï ënɔŋ Yecu. Go Yecu ŋëm, ku jiɛɛm, ye yïn Thïmon wën de Jɔɔn; yïn bï cɔɔl Këpath (të lueelë yen ë thoŋda, ke ye Petero).

Pilip ku Nathäniɛl

43 Ana ye kööl dɛ̈ ke Yecu nɔŋ piɔ̈u lɔ Galili, go Pilip yök, ku yöök, Ye ye ɣa kuany cök. 44 Pilip ee ye raan de Bethaida, paan de Andereya ku Petero. 45 Go Pilip Nathäniɛl yök, ku yöök, Ye kacuk yök ye raan cï gɔ̈ɔ̈r në Mothe në lööŋ yic, ku nebïï, ya Yecu de Nadhareth, wën de Jothep. 46 Go Nathäniɛl jam, Ye lëu këpiɛth bɛ̈n bei në Nadhareth? Go Pilip yɔ̈ɔ̈k, Ye bär ŋëm. 47 Go Yecu Nathäniɛl ŋëm ke bɔ̈ ënɔŋ en, ku jiɛɛm në yen, Ye ŋɛ̈mkɛ̈ raan de Yithrael, raan cïn adhuɔɔm! 48 Go Nathäniɛl jam, Ye në yïn nyic ɣɛn tëno? Go Yecu gam, ku yöök, Ye ɣɔn ŋotë Pilip ke kën yï cɔɔl, ɣɔn tɔ̈ yïn në ŋaap liel, yennëkee ŋɛ̈m ɣɛn yïn. 49 Go Nathäniɛl gam, ku yöök, Ye Rabï, yïn ye Wën de Nhialic; ku yïn ye Mëlëŋ de Yithrael. 50 Go Yecu gam, ku yöök, Ye gam jam can jam ya yïn ee ca ŋëm në ŋaap liel? yïn bï kadït ŋëm në ekennë. 51 Go yɔ̈ɔ̈k, Ye yïn ya yɔ̈ɔ̈k nëyic, Ya yïn bï Nhial ŋëm në cï liepic, ku malaikai ke Nhialic ye lɔ nhial ku bïkï piny në Wën de raan nom.



Kat ke thïïc

Kuen aköoköl de Baibol në Jɔɔn tök, ku dhuk ke wël cï keek thïïckɛ̈ k kuany wɛ̈t ye yic ku ba thiäŋnë gän lääu yiic.

1. Në gɔ̈c gɔ̈cë käŋ ke Wɛ̈t ee tɔ̈, ku Wɛ̈t ee tɔ̈ ke Nhialic, ku Wɛ̈t ee ye Nhialic.
A. Yic
B. Lueth.

2. Raan e tuɔ̈ɔ̈c në Nhialic, raan cɔl Jɔɔn. 7 Yennëkee dulëk, bï kɔc ya lɛ̈k ɣɛɛr.
 A. Yic
 B. Lueth.

3. Yennëkee cak käŋ kedhia: ku të cennë yen, e ke të cïn ke cï cak në ka cï ke cak.
A. Yic
B. Lueth.

4. Yecu ee ŋëm Pilip ke Pilip ŋoot ke tɔ̈ në ŋaap liel.
A. Yic
B. Lueth.

5. Go Nathäniɛl thiëc, Ye lëu këpiɛth bɛ̈n bei në Nadhareth?
 A. Yic
B. Lueth.

Words about church and God: Some Vocabularies to understand God in Dinka dialect
1. Nhialic ____________God
2. Wää ______________Father
3. Awäda/wääda_______Our father
4. Awadɛɛn __________(descriptive word, what kind of a father. in heaven, powerful etc.)
5. Nhial _____________Heaven/above/on top/sky/up
6. Wä ______________Son
7. Wëde_____________His Son.
8. Kɔc ______________people
9. Kedhiɛ ___________all/every
10.Thɛɛr/ɣɔn ________long ago
11. Athɛɛr ___________Eternal (future)
12. Luak ____________Church
13. Yekalu __________Synagogue
14. Abun ___________ Pastor/ Reverend/priest/shepherd/father
15. Awut ____________Servant
16. Duciɛ̈k___________Creator
17. Duluɛ̈k __________Savior
18. Lek ____________Confess
19. Nhomlääu _______Liberty
20. Luɛ̈kbei _________Freedom/independent
21. Apäm___________Page/leaf
22. Duŋëm _________Steward
23. Duut ___________Multitude
24. Dɔ̈ɔ̈r ___________Peace
25. Gɔ̈l ____________Crown
26. Piɛ̈ɛ̈t ___________Crucifixion

Adau
Adiɛɛr (Adau) ee pol (thuëëc) ye dhuɔ̈k puɔɔl (thuɛ̈ɛ̈c (pol aye cɔɔl adau/adiɛɛr). Yen anɔŋ rin keerou tënɔŋ Jiɛ̈ŋ, aye Jiɛ̈ŋ biäk cɔɔl adiɛɛr ku ka ye Jiɛ̈ŋ biäk cɔɔl adau. Ɣɛn ayää cɔɔl adau në thoŋda. Ku tim yennë pol, aye cɔɔl adau/adiɛɛr. Adau ee tim ye guaŋ ke lɔ yic roŋroŋ ku na cïn tim cï ŋuaŋ ke thɔ̈ɔ̈l aloi ke ye adau, ku na liu kee kakɛ̈ ke kooi piɛth lɔyic roŋroŋ ke ka kuany ku loi ke ye adadu. Adau ee pol ye puɔɔl në dhuɔ̈k wut ku dhuɔ̈k baai ëyadɛ̈. Na ye wut ke ka puɔɔl në tiɔ̈ɔ̈ric (riaŋic), tiɔ̈ɔ̈r yennë bul dieer thïn. Ka laai tɔ̈ në wut thok ye cɔɔl alɛi. Na ye baai ke ka ye puɔɔl në tiɔ̈ɔ̈ric, tiɔ̈ɔ̈r yennë bul dieer thïn ka në panoom, panom thɛɛr cï puɔ̈lic. Ku jɔl ya wut cï kuaath yic tɔ̈ baai. Adau ayennë lënyde guaŋ ke lɔ nhom rɔkɔk ago adau ya nyiɛc jiil apiɛth piny ke cïï wuɔ̈c. Piny aye jiit ka ye keer ke bäär lɔŋtï ku lɔŋë ku tek kɔc ke yic në rou lɔ kɔckɛ̈ wuttï ku dɔ̈ŋ kɔckɔ̈k në wut lɔɔŋë. Yen aye dhuɔ̈k puɔɔl ke wut cï tekic në rou, wut biäk tök ee tɔ̈ lɔŋë ku wut biäk tök ee tɔ̈ lɔŋtï. Yen aye bɛ̈i juëc kɔ̈k tɔ̈ në Pinynhom puɔɔl (thuɛ̈ɛ̈c); bɛ̈i cït man de yï; Western Europe, Southern Africa, Australia, New Zealand, Argentina, and parts of the United States ke ye pol dïït lɔwai ku jɔl ya bɛ̈i juëc kɔ̈k. Bɛ̈i kɔ̈k aayïkï thuɛ̈ɛ̈c (puɔɔl) në rieth-rieth yic (ice hockey) cït man paan cɔl (Syracuse).
Piath adau (adiɛɛr): Piath de adau ee bë mïth cɔk pol, agut abë kɔ̈ldɛn dac cuɔl. adau cie yup miäkduur. Aye yup të cennë ɣɔ̈k lony wutic ku cï dɛɛu ke ɣɔ̈k lony ëyadä, ke dhuɔ̈k aa jɔl lɔ pol në wut thok ye cɔɔl alɛl. Ku të dhuɔ̈k lɔ biöök në dɛɛu rookic ke ka lekɛ̈ puɔɔl panoom ka wun cï kuaathic thɛɛr.
Adau/adiɛɛr ee pol thɛɛr ye puɔɔl ɣɔn në dhuɔk.
Rɛ̈ɛ̈c adau (adiɛɛr): Yen arac në käŋ kee rou; Na moc raan nyin ke ka bïï raan nyinbei, ka cɔɔr raan. Ku na moc diɛɛr raan, ke ka dhoŋ. Ku na moc raan lëc ke ka thoŋ lëc.

Homework (Luɔibaai

Pɛɛi nïn (Date)_______________

Rinku (Your name ___________________
1. _____________ Ee län tɔ̈ roor ku keek guɔp ya mayen cï man de lɔ̈ɔ̈c ku yenëka dït nё lɔ̈ɔ̈c.
A. Kɛɛu.
B. Lɔ̈ɔ̈c.
C. ŋɛɛr.
D. Thiäŋ.

2. Abuk acïï man yɔ̈ɔ̈k bë ______ took ago dhiɛ̈ɛ̈r tuɔɔlwei. Yen ee kömyööi de nyuɔ̈m yen nyin de nyuɔ̈m tɔ̈ thïn në juilik kɔ̈u, yennëke jäl döŋ të cennë nyum teŋ.
A. Akaai.
B. Piɔ̈ɔ̈th.
C. Päät.
D. Kɔ̈mjuilik

3. ______________ Ee pän ё rooŋ ё thɔ̈u yennë kuarjai tɔ̈ɔ̈k bei thïn.
A. Rooŋ.
B. kɔ̈mjuilik.
C. Kömyööi.
D. Aliu thin.

4. __________ Ee dhïn thïn ye tɔŋ nё thïndït kɔ̈u ku ka yennë miɔ̈ɔ̈r ke ɣɔ̈k mac në yekɔ̈u.
A. Dhïn
B. Kör
C. Kal
D. Dhïndït

5. Deŋ acennë_______de thɔ̈ɔ̈th në ajoŋ; Ee adiit yennëka ye thɔ̈ɔ̈th në ajoŋ ku bë ya ceŋ në kɔc cin.
A. Kawecja.
B. Tuŋ.
C. Luŋ.
D. Apiɔ̈ɔ̈k.

6. Dhoor-aŋu acï _______ lööm ben luak lɔ kutic. Yen ee yuɔm de lɔ̈m de woŋ yenë ka ye lööm benë lauk ya kutic, nëŋö luak acie kutic në wëc, në yen ɣɔ̈k wɛɛc wei ku bë kɔc cɔk ye abuur.

A. wëc.
B. Gaak.
C. Lɔ̈ɔ̈m.
D. Yuiɛɛl.

7. _________; Ee wäl ye dek të cï aɣaarnhom/atuɔ̈ɔ̈r(malaria) raan dɔm.yen ee cil baai ku roor.
A. Mayɔm.
B. Nyuɔ̈m.
C. Tɔŋpiiny.
D. Raau.

8. ____________ Ee noon ye ruath piiny në wut thok ku ka ril arëtic ace dac tuɛny kɔ̈u.
A. Piɔ̈ɔ̈t.
B. Miɔ̈ɔ̈th.
C. Tɔ̈r (Tɔ̈t).
D. Aliu në ke yic.

9. Amandït acï_____ lööm ku döök yen kɔcɔk, ku lööny dhöl bë lɔ yep në alɔyith ku lɛl ke pëm; yen ee tim ye guaŋ ke lɔ nhom ŋuatat, yennë kɔcɔk döök.
A. Thuɔ̈ɔ̈r.
B. Ciir.
C. Ducum.
D. Nuak/Nuaŋ akɔcɔk

10. Amandït acï kät wec piny domic wäär-aköl në kë kɔɔrë rap bïk keek luɔk, ago yen rap tiit në dit. Yen ee kändïït bäär ye wɛc piny domyic bïnnë dit ya tiit. Ye cɔɔl ŋö yen känë?
A. Gɛɛr.
B. Kät.
C. Jöŋ.
D. Pëm.

11. _____________________ Ee wɛ̈ɛ̈r de woŋ cï riɛɛr piiny ke kënnë beer.
A. Piɔu.
B. Wuɔ̈ɔ̈m.
c. Arou.
D. Adɛm.

12. Gutamuɔ̈ɔ̈r acï dhuŋ de dhïnde tuɔ̈c______ dhïn Aɣökëliel ben lëny de woŋ bɛ̈n piäät. Yen ee tim ye guaŋ ke ye kë yennë piɛ̈ɛ̈t në lɔ̈i (lɔ̈c) ke ɣɔ̈k wutic ku luak thok ëyadɛ̈.
A. Atöroŋ.
B. Puɔ̈r.
C. Piɔ̈ɔ̈t.
D. lëc.

13. ___________Ee noon ye cil bɛ̈ɛ̈c ke dïtkɔ̈u në non yiic ku ke ŋuäc ke nyïr arëëtic.
A. Abaar.
B. Alɔ̈ɔ̈k.
C. Puɔ̈t (Puɔ̈r).
D. Tɔ̈r/Tɔ̈t.

14. ___________ Ee noon ye cil në pulic ruëër ke cït man de raau ku ka ye dit cam ëyadɛ̈.
A. Puɔ̈r/puɔ̈t.
B. Alɔ̈ɔ̈k.
C. Raaudiit.
D. Tɔ̈r/tɔ̈t.

15. Adöl acï _____ de nyum yïk panom tɔ̈ në dom cilic; Ee kë yennë nyum yïk në yekɔ̈u ku bïk keek riɛɛr në ye kɔ̈u ëtɛ̈ɛ̈n agut cï thaa bennë keek teŋ.
A. Radεε.
B. Radek.
C. Pëm.
D. Guk.

16. Aluɛɛl acï cuïn cäu në ______ ke ayöm ke thɔ̈u; Aaye rɔ̈i ke thɔ̈u ëkee piɔc keek cäu.
A. Rɔ̈i-yääth.
B. waacaai.
C. Miɔk.
D. Aliu në ke yic.

17. Malual acï_____ tuaŋkɔ̈u në piɔ̈ɔ̈th ku wɛc bennë raan cï arɛɛm dom guup. Yen ee tim tɔ̈ roor, yennëka yennë piɔ̈nh de dek ke ye wäl de arɛɛm.
A. Mayɔm
B. Tïït.
C. Miök.
D. Atuɔ̈ɔ̈r.

18. _________ Ee noondɛ̈ ye cil ke rir ku nhomde aye looi ke ye wɛ̈c yennё piny weec.
A. Alɔ̈ɔ̈k.
B. Tɔ̈r (tɔ̈t).
C. Puɔ̈t.
D. Raaudiit.